Hendrika (Riek) van Riel-Smeenge
Hendrika (Riek) Smeenge werd tijdens de eerste feministische golf geboren in Assen op 11 oktober 1879. Haar moeder was Margaretha Jantina Mos en haar vader was Harm Smeenge, die als liberaal parlementslid in zowel de Tweede als de Eerste Kamer zitting heeft gehad.
Riek van Riel-Smeenge voelde een grote verantwoordelijkheid voor het onderwijs van opgroeiende meisjes. In Drenthe is ze de stuwende kracht geweest achter de oprichting van diverse landbouwhuishoudscholen (middelbaar landbouwonderwijs voor meisjes). Naast haar inzet voor het onderwijs en de ontwikkeling van meisjes en vrouwen, bleek de politiek haar passie. Riek was liberaal, net als haar vader, en na de invoering van het vrouwenkiesrecht in 1919 kon ze op haar veertigste eindelijk ook actief op de voorgrond treden.
Van 1923 tot 1927 was Van Riel-Smeenge vertegenwoordigster voor de Liberale Staatspartij in de gemeenteraad van Emmen. Ook zat zij in het hoofdbestuur en de vrouwenvereniging van haar partij. In Emmen was ze de eerste vrouw in de gemeenteraad en via deze positie kon ze haar bijdrage leveren aan het verbeteren van de leefomstandigheden in het Drentse veengebied.
Ook in de veengebieden richtte ze weer steuncomités op. Nu ter bestrijding van de gevolgen van werkloosheid. Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam zij op voor de belangen van het onderwijs en wilde dat dit werd voortgezet op de Nederlandse manier. Ze weigerde om de Duitse voorschriften uit te voeren. In 1941 werd ze daarom ontslagen. Na de oorlog kon ze nog één jaar werken tot haar pensioen, maar nog lang na haar pensioen bleef ze maatschappelijk actief en betrokken. Op 12 februari 1958 is Hendrika Smeenge in Assen overleden.
Riek van Riel-Smeenge was sociaal bewogen, rechtvaardig en niet bang om inhoudelijk kritiek te geven en zij won het vertrouwen van bijna iedereen met wie zij in aanraking kwam.
Na haar overlijden werd zij soms beschreven (door mannen) als een dominante vrouw; dat zal in de praktijk vermoedelijk wel zijn meegevallen. Vrouwen die zich - zeker in die tijd - profileerden, werden vaak negatiever omschreven dan mannen. Van Riel-Smeenge was een van de eerste vrouwen die politiek actief was, een persoon met een groot verantwoordelijkheidsgevoel en een grote maatschappelijke betrokkenheid. Vaak wordt gezegd dat ze werd beïnvloed door haar vader. En haar zoon, de VVD-politicus Harm van Riel, zou ook weer door zijn grootvader zijn geïnspireerd. Maar het lijkt aannemelijk dat zijn moeder een grotere invloed heeft gehad als rolmodel.
De naam van haar vader komt in Drenthe in onder andere veel straat- en schoolnamen terug, maar niemand heeft eraan gedacht om dochter Hendrika te vernoemen en een laatste eer te bewijzen. Háár naam raakt nu langzaam in de vergetelheid, terwijl ook zij - zeker op onderwijsgebied maar ook wat betreft de veenkoloniën - zich enorm heeft ingezet en van betekenis is geweest voor de Drentse samenleving.
